وەرگێڕان
بەشی وەرگێڕان
پیوار”غایب”
غیاب (abscence) ڕۆڵان بارت و: حەمەی مەلا هەر بڕگەیەکی زمانی، غیابی عاشق دەگێڕێتەوە- بەهەر هۆکار و لەهەر ئان وساتێکدابێت- و لەکاری دەخات و ئەو غیابە دەگۆڕێت بۆ میحنەت و دووریی. ١ . زۆر میوزیک و ئاواز و گۆرانی ئەڵمانی هەن،…
ساد هیچ پۆترەیتێکی نییە!
ڕۆڵان بارت و: حەمەی مەلا سالۆ، فاشیستەکان دڵخۆش ناکات. لە لایەکی دیکەشەوە، لەو ڕووەوە کە ساد بۆ بەشێک/هەندێک لە ئێمە بووەتە میراتێکی بایەخدار، زۆرێکی دیکە هاوار دەکەن کە: ساد پەیوەندی بە فاشیزمەوە نییە! لەم نێوانەدا کۆمەڵێک ماونەتەوە؛ کە نە فاشیستن…
یەکەمینەکان لە مێژوودا
نووسین: ساموێل نوح کرامەر وه‌رگێڕانی: هێمن عـوسمان عه‌بدوڵڵا به‌شی یه‌ك؛ په‌روه‌رده یه‌كه‌مین قوتابخانه‌كان قوتابخانه‌ی سۆمه‌رییه‌كان ده‌رئه‌نجامی ڕاسته‌وخۆی داهێنان و گه‌شه‌كردنی نووسینی مێخی بوو، ئه‌وه‌ش بووه دیارترین به‌شداریی سۆمه‌ر له شارستانییه‌تدا، یه‌كه‌م به‌ڵگه‌نامه‌ی سۆمه‌ری له شارێك به‌ناوی ئوروک[1] دۆزرایه‌وه. زیاتر له…
لەدایکبوونی ئێستاتیکای مۆدێرن
تزڤێتان تۆدۆرۆڤ وەرگێڕان: زەردەشت نورەدین ئەو تیۆرەی کە پێی وایە ئەدەب لەگەڵ جیهاندا ناڕواتە ناو پەیوەندییەکی مانادارەوە، لە دەرئەنجامدا پابەند نابێت بەوەی دەربارەی جیهان بە ئێمەی دەڵێت؛ نە داهێنراوی ئوستازەکانی ئەمڕۆی ئەدەبە و نە دەستکەوتی نوێگەرانەی بونیادگەراکان. ئەم تیۆرە مێژووییەکی…
سروشتی زانست و توێژینەوەی زانستی
کارڵ یاسپەرز وەرگێڕان: محەمەد نورەدین پێشەکی زانکۆ کۆمەڵگەیەک لە توێژەر و خوێندکارە کە سەرقاڵی گەڕانن بەدوای ڕاستییەکاندا. کۆمەڵگەیەک کە کاروباری خۆی بەڕێوە دەبات بەبێ گوێدانە ئەوەی کە ئایا کەرەستە و پێداویستییەکانی لە وەقفەکان یان مافی خاوەندارێتیی پێشوەختە یان حکومەت وەردەگرێت،…
کوردەکانی سووریا لە جوگرافیای ڕامیاریی خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا بوون بە جێگای بایەخ؛ لەبەر ئەم هۆکارە
نووسەر: کامەران مەتین وەرگێڕان: سیما ئاکۆ دواجار پلانە هەڵسووڕێنەرە جەنگییەکانی ترەمپ لە دژی کۆمەڵەی ناوبراو بە دەوڵەتی ئیسلامی (داعش) ڕوون بوونەوە. هەروەها وا دیارە حوکوومەتە تازەلاوەکەی بڕیاری داوە کە یەکەم جار کێ وەک هاوپەیمانێک بۆ خۆی هەڵببژێرێت: کوردەکانی سووریا. لە…
سەرتر لە خوێندنگە
نووسین: تزڤێتان تۆدۆرۆف وەرگێڕان: زەردەشت نورەین چی بەسەر وتنەوەی ئەدەب لە قوتابخانەکاندا هاتووە؟ وەڵامە سادەکەی بەم جۆرەیە: وتنەوەی ئەدەب لە خوێندنگەکاندا، ڕەنگدانەوەی ئەو گۆڕانکاریانەیە کە لە خوێندنی باڵادا ڕوویان داوە. ئەگەر زۆربەی مامۆستاکانی ئەدەبی فەرەنسا ئەم ڕوانگە نوێیەی وانەوتنەوەیان هەڵبژاردووە،…
دەربارەی ئایدیای زانکۆ
کارل یاسپەرز وەرگێڕان: محەمەد نورەدین تێبینی سەرنووسەری ئینگلیزی کارل یاسپەرز ئایدیای زانکۆی لە کۆتایی دیکتاتۆرییەتی هیتلەر و دوای شکستی ئەڵمانیا لە جەنگی جیهانی دووەمدا نووسی، دوای ئەوەی خراپترین کارەساتە دەرەکی و ناوخۆییەکان بەسەر زانکۆکانی ئەڵمانیادا هاتن. وێرانکارییە دەرەکییەکان لەنێو شارەکانی…
ئیرۆتیزم له‌نێوان جه‌سته و واتادا
ژولیا كریستیڤا هاوار محه‌مه‌د كردوویە بە كوردى بۆچی كه‌نیسه‌ی كاتۆلیكی هاوسه‌رگیری له ڕاهیبه‌كان قه‌ده‌غه ده‌كات؟ بۆچی هه‌ندێك ته‌وژمی ئیسلامی، حیجاب له‌سه‌ر ژنان فه‌رز ده‌كه‌ن؟ چۆن ده‌توانین ئه‌م هه‌موو ترسه له ئاره‌زوو و ئه‌م هه‌موو نكوڵیكردنه له جه‌سته ته‌فسیر بكه‌ین؟ ئایا…
لە نێوان چیرۆک و حەقیقەتدا
ژان-لوک نانسی هاوار محەمەد كردوویە بە كوردى ڕۆژێک لە ڕۆژان خوداکان کشانەوە. لە خۆیانەوە لە یەزدانێتییەکەیان پاشەکشەیان کرد، با بڵێین لە حزوورەکەیان کشانەوە. ئەوەی لێیان بەجێما هەر ئەوەیە کە لە حزوورێک دەمێنێتەوە وەختێک غیاب دەبێت: واتە ئەوەی لێیان مایەوە تەنیا…
